Gezondheid en ziekten

Een zieke kwartel is gemakkelijk te herkennen. Een zieke vogel komt niet graag naar het voer en zit inelkaar gedoken, zet de veren een beetje op, is suf en vertoont niet het normale gedrag. Een zieke vogel moet snel geisoleerd worden van de anderen door het apart in een ander hok of kooi te zetten, dat bij voorkeur ook verwarmd kan worden. Op deze manier worden de andere vogels niet besmet en krijgt de zieke vogel rust. Ik beschrijf alleen de meest voorkomende ziekten en kwalen.

Uitwendige parasieten:

Luizen, vlooien en mijten zitten tussen de veren op de huid. De risicoplekken zijn de kop, onder de vleugels en achter op het onderlijf. Met zandbaden bestrijden de kwartels zelf op een natuurlijke wijze deze uitwendige parasieten. Zij doen dit graag en meerdere malen per dag. Mochten ze toch last blijven houden van deze parasieten, dan zijn er middelen om deze parasieten te bestrijden. Deze zijn verkrijgbaar bij de dierenarts of bij de dierenspeciaalzaak.

Ingewandswormen:

Er zijn vele soorten ingewandswormen. Jonge vogels zijn er gevoeliger voor dan oudere vogels. De meest voorkomende wormen zijn spoel-, haar- en lintwormen. Soms zijn in de mest van de vogels de bleekgekleurde wormen te zien. Maar meestal is het aan de mest of de vogel niet te zien dat zij last hebben van wormen. Pas als de besmetting met wormen erge vormen aanneemt, is het aan de vogels te zien. Zij zitten dan suf in het hok en komen niet naar de voerbak. Er zijn goede middelen te verkrijgen voor het bestrijden van wormen. Goede middelen heeft de dierenspeciaalzaak meestal wel op voorraad, maar ik raad je toch liever aan naar de dierenarts te gaan. Het liefst een dierenarts die gespecialiseerd is in gezelschapsdieren.

Coccidiose:

Coccidiose is een darmziekte die veroorzaakt word door een kleine darmparasiet. Mestonderzoek door een dierenarts geeft de juiste diagnose en er zijn goede middelen om deze parasieten te bestrijden. Hygiene in het hok en in de ren kan veel problemen met coccidiose voorkomen.

Blackhead:

Dit is een ziekte die door een kleine protozo (darmparasiet) wordt veroorzaakt. Vooral fazanten, kalkoenen en kwartels zijn vatbaar voor deze ziekten. Deze protozo veroorzaakt een ontsteking van de blinde darm en veel diarree. Later kan de lever ook aangetast worden. In dit stadium is het zieke dier niet meer te redden. Een door Blackhead aangetaste vogel herkend men snel aan de houding: ingedoken houding met kromme rug en vaak opgezette veren. Soms is de kop wat donker gekleurd. Bij deze ziekte moet de dierenarts ingeschakeld worden. Er zijn goede geneesmiddelen.

Virusziekten:

Hoenderachtigen zijn vatbaar voor een aantal virusziekten. Deze ziektes zijn moeilijker te bestrijden dan de hierboven beschreven ziektes. Kleine vogels zoals kwartels sterven vrij snel aan deze ziekte. De meest bekende virusziekte is: New Castle Diseas ( NCD). Dit virus verstoort de ademhaling, zorgt voor bewegingsstoornissen en ernstige diarree ( vaak met een groene kleur). Vele vogels sterven aan deze ziekte. Alle hoenderachtigen in Nederland worden jaarlijks ingeënt tegen deze gevaarlijke ziekte. Het is aan te raden de vogels altijd te laten inenten. Neem hiervoor contact op met de kleindier vereniging of met de dierenarts.

Een andere virusziekte is de klassieke vogelpest of Aviaire Influenza. Dieren met deze ziekte moeten direct worden afgemaakt om verdere besmetting te voorkomen. Neem met dit probleem altijd direct contact op met de dierenarts.

Verenpikken:

Een lastig verschijnsel is verenpikken. Kwartels pikken mekaar soms de veren van het lichaam, vaak tot bloedens toe. Meestal is de oorzaak overbevolking. Zorg ervoor dat er niet teveel vogels in de hokken zitten. Hanen kunnen in het voortplantingsseizoen niet samen in een hok geplaatst worden. Plaats de hanen apart met één of enkele (ligt aan de soort) hennen. Dan komt het probleem meestal niet voor. Zorg ook voor afleiding in de vorm van groenvoer en schuilruimte voor de kwartels. Er is een vorm van beschadiging van de hennen (op de kop en op de rug) die niets te maken heeft met verenpikken. Hanen pakken de hennen tijdens de paring vaak vast bij de veren op de kop. Kwartelhanen ( vooral de japanse kwartelhanen) zijn in het voortplantingsseizoen nogal actief en daardoor slijten de veren van de hennen wat sneller. Ook rugveren van de hennen hebben te lijden tijdens de paring. Het ziet er soms niet fraai uit, maar het is niet ernstig. Na de rui komen er weer prachtige nieuwe veren terug.

Teenkluiten:

Kwartels Hebben vaak last van samengeklonterde mest en zand rond de tenen en nagels. Uiteindelijk kan hierdoor de nagel afsterven. De oorzaak is een vochtige bodem (bedekking) of veel mest op de bodem. De oplossing is de grond in de ren en het strooisel in de hokken goed droog te houden. Heeft een kwartel een teenkluit, week deze kluit dan enkele minuten in een bakje met lauw water. De kluit kan dan met de hand gemakkelijk zonder beschadiging aan de teen worden los gemaakt.

Ruien:

Kwartels ruien één maal per jaar, waarbij de oude veren worden vervangen door de nieuwe veren. Ruien is geen ziekte, maar de dieren zijn wel gevoeliger voor ziektes in de periode van de rui. Door het verlies van de oude veren zijn de vogels vatbaar voor kou en tocht. Het is daarom verstandiger de ruiende vogels één tot twee weken binnen te houden, vooral bij slecht en bij vochtig weer. Zodra de meeste nieuwe veren zijn uitgegroeid is de vogel weer in de normale conditie. De duur van de rui varieert per soort en per vogel. Gemiddeld duurt een rui twee tot vier weken. Vitale gezonde vogels ruien sneller dan minder vitale vogels.

Lange teennagels en snavels:

Kwartels die altijd op een zachte bodembedekking leven (zoals houtkrullen) krijgen te lange nagels, omdat de normale slijtage van de nagels ontbreekt. Bij deze dieren moeten zo nu en dan de nagels worden geknipt. Blanke nagels zijn goed te knippen, als deze voor een lamp worden gehouden. Het "leven"in de nagel is dan goed zichtbaar. Blijf met het knippen nog een stukje voor het leven. Bij donkere nagels is het leven echter niet goed te zien. Het knippen moet dan zeer voorzichtig gebeuren. Te lange teennagels kunnen gemakkelijk worden voorkomen. Bij gebruik van droog zand en/of gebroken boormschors als bodembedekking, slijten de nagels op een natuurlijke manier voldoende. Leg als extra nog één of twee bakstenen in het hok of de ren. Kwartels gaan graag op een steen staan en hierdoor worden de nagels vanzelf op een normale lengte gehouden. Kwartels hebben ook nog wel eens last van een te lange snavel. De dieren houden zelf ook hun snavel op lengte door deze geregeld bij te slijpen op een bakstaan.